ॐ श्री साई वसंतसाईसाय नमः 

 सुविचार 

" सर्वकाही परमेश्वर आहे असे मानून आपण आपल्या प्रेमाची कक्षा रुंदावली पाहिजे."

सूत्र नववे 

प्रज्ञान आणि अनुभवज्ञान 

            मी लहानपणी माझी आजी, पणजी, वडील काका, काकू यांच्याकडून पांडुरंगाच्या गोष्टी ऐकल्या. मी त्यांना त्या पुन्हा पुन्हा वाचायला सांगायचे ! मोठी झाल्यावर मी स्वतःच त्या गोष्टी वाचू लागले. 
            गोष्टी वाचून मलाही वाटे की, गोष्टीतल्यासारखे पांडुरंगाने येऊन मलाही मदत करावी. मी पांडुरंगाला आर्ततेने पुकारत असे, " पांडुरंगा, पांडुरंगा." 
            मला कृष्णाशी विवाह करायचा होता. आंडाळसारखे मला रंगनाथामध्ये सदेह विलीन व्हायचे होते. त्यानंतर कृष्णाने मला सांगितले," मीच सत्यसाईच्या रूपाने अवतरलो आहे." त्यानंतर मी स्वामींवर माझ्या उत्कट प्रेमाची उधळण करू लागले. स्वामींनी मला माझ्या मंगळसूत्राचा त्याग करण्यास सांगितले. नंतर त्यांनी आशीर्वदित केलेले मंगळसूत्र मी घातले. वसिष्ठ गुहेमध्ये माझा त्यांच्याशी योग्य झाला. 
           त्यानंतर, माझा ज्यांच्याशी विवाह झाला होता, तेही स्वामींचेच रूप असल्याचे स्वामींनी उघड केले. अखेरीस माझा देह स्वामींमध्ये विलीन होईल. आम्ही पुन्हा भूतलावर येऊ आणि आमचा विवाह संपन्न होईल. ते रंगराजा म्हणून येतील तर मी प्रेमा. पुढील जन्मात स्वामी माझी हरएक इच्छा पुरी करतील. 

उर्वरित प्रकरण पुढील भागात ..... 

जय साईराम  

ॐ श्री साई वसंतसाईसाय नमः 

सुविचार

         " प्रत्येक गोष्टीमध्ये परमेश्वर आहे. अशी कोणतीही जागा नाही जेथे तो नाही. "

सूत्र नववे 

प्रज्ञान आणि अनुभवज्ञान 

              पंढरपूरमध्ये स्वामींनी रखुमाईच्या गळ्यात मंगळसूत्र बांधले. पांडुरंगाच्या चरणांना स्पर्श केल्यावर माझ्या हृदयाच्या गाभ्यातून उमटलेले भाव या सर्वांस कारणीभूत आहेत. सत्ययुगाच्या आगमनासाठी हे भावच कारणीभूत आहे. हा बंधच मी लिहित असलेल्या प्रत्येक प्रकरणास, प्रत्येक पुस्तकास कारणीभूत आहे. ही घटना या सर्वांचा पाया आहे. माझे आणि स्वामींचे नाते दर्शवणारा हा सबळ पुरावा आहे. 
             ध्यानामध्ये स्वामी म्हणाले,
              " लहानपणापासूनच तू ' भक्तविजय ' मधील पांडुरंगाच्या कथा ऐकल्याआहेस. पांडुरंग जसा अनेक भक्तांच्या मदतीला धावून आला तसा तो तुझ्याही मदतीला धावून यावा असे तुला वाटत असे. तुला कृष्णाशी विवाह करायचा होता. आंडाळप्रमाणे तुला रंगनाथामध्ये सदेह विलीन व्हायचे होते. त्यांनतर कृष्णाने तुला सांगितले की, तोच पुन्हा सत्यसाई बनून आला आहे. त्यांनतर तू माझ्यावर प्रेमाचा वर्षाव करू लागलीस. मी तुला सांगितले की, मी पुढील अवतारात रंगराज बनून येईन. यावरून हे सिद्ध होते की, मीच तो रंगनाथ आहे, पांडुरंग आहे. तुला मंगळसूत्र दिले, रुक्मिणीच्या गळ्यात मंगळसूत्र बांधले, यातून हे सिद्ध केले. 
ध्यानसमाप्ती 

उर्वरित प्रकरण पुढील भागात ..... 

जय साईराम       

ॐ श्री साई वसंतसाईसाय नमः 

पुष्प पंचवीस 

त्याग भाव 

न कर्मणा न प्रजया धनेन त्यागेनौके अमृतत्व मानुशः 

           संतती कर्म वा धन ह्याद्वारे अमृतत्व प्राप्त होऊ शकत नाही ते  केवळ त्यागाद्वारे प्राप्त होते. जर मनुष्याला अमृतत्व प्राप्त करण्याची इच्छा असेल तर त्याने सर्वस्वाचा परित्याग केला पाहिजे असे वेदांमध्ये घोषित केले आहे. 
           कठोपनिषदात विश्वजीत यज्ञाविषयी असे म्हटले आहे जर एखाद्याला सर्व प्राप्त करायचे असेल तर प्रथम त्याने सर्वस्व त्यागले पाहिजे. ' सर्व प्राप्त ' म्हणजे काय ? त्याचा अर्थ मुक्ती. मुक्ती म्हणजे सर्वस्व. अमरत्व प्राप्त करण्यासाठी सर्व काही सोडून दिले पाहिजे. 
           जेव्हा आपण एखाद्याला आपली मौल्यवान वस्तू दुसऱ्याला भेट देतो तेव्हा त्यातून आपल्याला केवढा आनंद मिळतो. मुलांच्या कल्याणासाठी आईने अंगावर घेतलेली त्यांची दुःख ! जेव्हा एखादी व्यक्ती दुसऱ्याची दुःख, त्रास आपल्यावर घेतो तेव्हा त्या व्यक्तीला मिळणारा आनंद व समाधान वेगळेच असते व पूर्वी कधीही न अनुभवलेले असते. 
           छोट्या छोट्या गोष्टींचा त्याग करा आणि पाहा तुम्हाला त्यातून केवढा आंनद मिळतो.
           धन, पद, प्रतिष्ठा, लोकप्रियता, कुटुंब, नावलौकिक, नातीगोती हे सर्व क्षणभंगुर आहे, अशाश्वत आहे. ह्या जगामध्ये केवळ त्याग शाश्वत आहे कारण तो आपल्याला शाश्वत अवस्था प्रदान करतो. केवळ त्यागाद्वारे आपल्याला अमरत्व प्राप्त होते. त्यागाद्वारेच आपल्याला परमेश्वरप्राप्ती होते. श्रीकृष्णाने भगवद्  गीतेतील १२ व्या अध्यायातील १२ व्या श्लोकात हेच सांगितले आहे. 

श्रेयो हि ज्ञानमभ्यासाज्ज्ञानाध्द्यानं विशिष्यते |

ध्यानात्कर्मफलत्यागसत्यागाच्छान्तिरनन्तरम || 

             मर्म न जाणता केलेल्या अभ्यासापेक्षा ज्ञान श्रेष्ठ होय. ज्ञानापेक्षा मज परमेश्वराच्या स्वरूपाचे ध्यान श्रेष्ठ आहे आणि ध्यानापेक्षाही सर्व कर्मांच्या फळांचा त्याग श्रेष्ठ आहे. कारण त्यागाने त्वरित परमशांती मिळते. 
           त्यागभाव कसा उत्पन्न होतो ? 
           केवळ वैराग्याने त्यागभाव उत्पन्न होतो मनुष्याची वैराग्य वृत्ती असायला हवी. केवळ परमेश्वर सत्य आहे आणि बाकी मिथ्या ह्या भावामध्ये जो दृढतेने स्थित आहे त्याच्या मनामध्ये आपोआपच वैराग्य भाव येतो आपण स्वतःला मायेमधून मुक्त केले पाहिजे. सर्वस्व त्यागले पाहिजे. 

संदर्भ - श्री वसंतसाईंच्या ' The Principle of Becoming God ' ह्या पुस्तकातून. 

जय साईराम  

ॐ श्री साई वसंतसाईसाय नमः

सुविचार

      " परमेश्वरावर भक्तिचा वर्षाव करण्याचे नानाविध मार्ग तुम्ही शोधू शकता. "

सूत्र नववे

प्रज्ञान आणि अनुभवज्ञान 

           आश्रमवासीयांसाठी या प्रकरणाचे वाचन करत असताना माझ्या डोळ्यातून अश्रू वाहू लागले आणि त्याच वेळी भिंतीवर लावलेल्या चित्रातील कृष्णाच्या डोळ्यांत अश्रू आले. कृष्णाचे ते चित्र कापडावर रंगवले असल्यामुळे अश्रू तसेच राहिले. 
           जरी मी स्वामींच्या या रूपावर प्रेम करत असले तरी ते सर्वव्यापी परमेश्वर आहेत. वसंतमयमद्वारे मलाही सर्वव्यापी बनून त्या सर्वव्यापी स्वामींना प्राप्त करून घ्यायचे आहे. म्हणून तो सर्वव्यापी परमेश्वर माझ्या भावनांना प्रतिसाद देतो आहे. 
           पांडुरंगाच्या मूर्तीला स्पर्श केल्यानंतर माझ्या मनात भावनांचा कल्लोळ झाला. मी आता केवळ यासाठी रडते की, मला मुक्ती नको, पावित्र्य नको, मला फक्त स्वामींचे सान्निध्य हवे. माझा हा आक्रोश ऐकून लगेच कृष्णही अश्रू ढाळतो. रखुमाईचे दुःख आणि अश्रू सहन न होऊन, तोच पांडुरंग आज अश्रू ढाळत आहे. यातून आम्ही कोण आहोत, आमच्यामधील नाते काय आहे हे सर्व उघड होत आहे. 

उर्वरित प्रकरण पुढील भागात .....

जय साईराम    

ॐ श्री साई वसंतसाईसाय नमः 

सुविचार

" पार्वतीमाता तुमच्या सुटकेसाठी धावली कि भगवान शिव पाठोपाठ येतीलच."

सूत्र नववे

प्रज्ञान आणि अनुभवज्ञान

८ जुलै २००८ ध्यान 
वसंता - चित्रातील कृष्णाच्या डोळ्यात अश्रू का ?
स्वामी - मला तुझे दुःख आणि अश्रू आता सहन होत नाहीत. हे त्या अश्रूंद्वारे दर्शवले जाते. 
वसंता - स्वामी, या पुस्तकाच्या मुखपृष्ठासाठी मी हे चित्र घेऊ का?
स्वामी - हो, घे. तू प्रेमसूत्र लिहिलेस का ? नाही, हे वसंतसूत्र आहे. तू बारा सूत्रं लिहीलीस. जगाने त्यातील एक तरी सूत्र आचरणात आणले का ? केवळ तूच हे करू शकतेस. त्यावरून तू कोण आहेस हे सिद्ध होते. जगाला प्रेमाचे धडे देण्यासाठी हा तुझा अवतार झाला आहे. जेव्हा तू पांडुरंगाच्या मूर्तीला स्पर्श केलास तेव्हा तुझा भावोद्रेक झाला. त्याचप्रमाणे जेव्हा तू रडतेस तेव्हा कृष्ण अश्रू ढाळतो. तुझे लेखन, तुझे अश्रू यांचा माझ्यावर परिणाम होतो. म्हणून त्या फोटोतून अश्रू आले. मी सर्वव्यापी असल्यामुळे तुझ्या प्रत्येक भावाला प्रतिसाद देतो. 
ध्यान समाप्ती

उर्वरित प्रकरण पुढील भागात .....  

जय साईराम 

ॐ श्री साई वसंतसाईसाय नमः 

सुविचार 

" जसे भाव तसे जीवन. "

सूत्र नववे 

प्रज्ञान आणि अनुभवज्ञान

             सीतेचे पावित्र्य सिद्ध करण्यासाठी रामाने तिला अग्निप्रवेश करण्यास सांगितले. लक्ष्मणाने रामाला विचारले," तू असे का करतो आहेस ?" तेव्हा रामाने उत्तर दिले," मी तिचे पावित्र्य जाणतो. तथापि ती पवित्र आहे हे मला जगाला ज्ञात करून दिलेच पाहिजे."
             स्वामी आता मला अग्निप्रवेश करण्यास सांगत नाहीत. परंतु मीच माझ्या प्रेमाचे पावित्र्य जगाला दाखवून देण्यासाठी क्षणोक्षणी अग्निप्रवेश करते आहे. सीतामाईच्या अग्निसम पातिव्रत्याने अग्नीला जाळले. आज माझ्या अग्निसम पातिव्रत्याने आणि प्रेमाने स्वामींना भाजून काढले. म्हणून ते म्हणतात, ' तू जगाला तुझे पावित्र्य दर्शविलेस. आता पुरे. थांब." 
             प्रेमसूत्र आमच्या प्रेमाची गहराई जगाला दर्शवते. रामाने सीतेला तिचे पावित्र्य जगापुढे सिद्ध करण्यास सांगितले. इथे स्वामी म्हणाले की, मी माझे पावित्र्य जगाला दर्शवले. आता पुरे. 

उर्वरित प्रकरण पुढील भागात ..... 

जय साईराम 

ॐ श्री साई वसंतसाईसाय नमः 

सुविचार 

         " प्रत्येक गोष्ट परमेश्वराशी जोडा. सर्वांमध्ये केवळ चांगले पाहिल्यास त्यांची चैतन्य शक्ती तुमच्या मधे प्रवाहित होईल. " 

सूत्र नववे 

प्रज्ञान आणि अनुभवज्ञान

७ जुलै २००८ ध्यान 
स्वामी - तू अशी का रडते आहेस ? असे लेखन का करते आहेस ? मला आता तुझे दुःख सहन होत नाही. हे प्रेमसूत्र आता पुरे झाले !आता थांबव ! आनंदी राहा. लवकरच आपण एकमेकांना पाहू. 
वसंता - स्वामी मला तुमचे दर्शन हवे आहे.

संध्याकाळचे ध्यान 
वसंता - स्वामी, प्रेमसूत्र पुरे करू का ?

स्वामी - 

तुझ्या प्रेमाचे वर्णन कसे करावे !

प्रेमाची व्याख्या झालीस तू 

महाकाव्य प्रेमाचे निर्मिलेस तू 

प्रेमाकरिता निर्मिलेस तू नूतन जग 

प्रेमाकरिता निर्मिलीस नवनिर्मिती 

हे प्रेम आहे अभूतपूर्व 

पुरे ! पुरे, हे असह्य होतसे मज 

ब्रम्हसूत्र लिहू शकतो केवळ ब्रम्हदेव 

कोण लिहू शकते प्रेमसूत्र, केवळ तूच 

पुरे ! पुरे, थांबव !

लिहिण्यास मी सांगितले तर ... 

हृदय पिळवटून टाकीत तुझे तू 

लिहीतच जाशील, लिहीतच जाशील 

दुःख तुझे दुःसह होई मज 

पंचशत अवतार घेतले जरी मी 

तव प्रेमाचा होऊ कसा उतराई 

पुरे ! पुरे, थांबव !

नको वाढवूस माझी अवतार संख्या 

            पुरे .... सीता अग्निप्रवेश करत असता, अग्नी तिचे पावित्र्य सहन करू शकला नाही. मी तुझा अग्निप्रवेश सहन करू शकत नाही. तुझ्या पावित्र्याचा अग्नी मला भाजून काढतो आहे. 

वसंता - स्वामी, मी उपसंहार म्हणून हे लिहू का ?

स्वामी - लिही, परंतु तुझ्या प्रेमाला ना प्रस्तावना आहे ना उपसंहार. 

ध्यानसमाप्ती 

उर्वरित प्रकरण पुढील भागात ..... 

जय साईराम 

ॐ श्री साई वसंतसाईसाय नमः 

सुविचार 

" मुक्ती म्हणजे बंधनातून स्वातंत्र्य, एकत्वाचा आनंद ."

सूत्र नववे 

प्रज्ञान आणि अनुभवज्ञान 

            मला स्वामींचा अनुभव आणि स्वामींना माझा अनुभव ही  नवनिर्मिती आहे. याचसाठी माझ्यामध्ये अपरिमित प्रेमाचा उगम झालाय. संपूर्ण सृष्टी वसंता बनून त्यांच्यावर प्रेमाची उधळण करते. त्यांनी या सर्व वसंतांना आपले प्रेम दर्शवावे, एवढीच माझी इच्छा आहे. ही नवनिर्मिती आहे. संपूर्ण सृष्टीने माझ्यासारखे बनून स्वामींवर प्रेमाची उधळण केली तरीही या प्रेमाची तृप्ती होणार नाही. 
            सीतेचा रामाशी संयोग झाल्यानंतरच प्रज्ञान, अनुभवज्ञान झाले. आता मी स्वामींपासून दूर आहे. परंतु जेव्हा मी त्यांचे सामीप्य अनुभवेन तेव्हा प्रज्ञानाचे अनुभवज्ञानात परिवर्तन होईल. आता मी जे जे लिहिले ते उच्च ज्ञान आहे, प्रज्ञान आहे. हे प्रज्ञान अनुभव ज्ञान बनून कृतीचे रूप धारण करते. या अनुभवासाठी मी तळमळते आहे.

उर्वरित प्रकरण पुढील भागात ..... 

जय साईराम   

ॐ श्री साई वसंतसाईसाय नमः 

सुविचार

      " बंध म्हणजे द्वैतावस्थेत अडकलेले मन. मनामुळेच भेद उत्पन्न होतात. "

सूत्र नववे 

प्रज्ञान आणि अनुभवज्ञान 

७ जुलै सकाळचे ध्यान 

वसंता -  स्वामी मला प्रज्ञान आणि अनुभवज्ञान याविषयी काही सांगा ना. 
स्वामी - तू अनेक उपनिषदांवर लिहिले आहेस. मुण्डक उपनिषदामध्ये तू झाडावर बसलेल्या दोन पक्ष्यांविषयी लिहिलेस. एक फळ चाखतो व दुसरा साक्षीभावाने पाहतो. फळ खाणारा सामान्य पक्षी साक्षी कसा बनतो, याचे तू प्रात्यक्षिक करून दाखवले आहेस. हे अनुभवज्ञान आहे. उच्च ज्ञानाचे लेखन म्हणजे उपनिषद. दैनंदिन जीवनात त्याचा प्रयोग करणे म्हणजे अनुभवज्ञान होय. त्यानंतर तू बृहदारण्य उपनिषदावर लिहिलेस. त्यावेळी तू विराट पुरुषाच्या अवस्थेची अनुभूती घेतलीस. वसंतमयम् च्या अनुभूतीतून तू पुरुष-प्रकृती अवस्थेविषयी लिहिलेस. आता नवनिर्मितीसाठी तू माझे सान्निध्य मागते आहेस. जेव्हा तुला माझे दर्शन, स्पर्शन आणि संभाषण  लाभेल तेव्हा सर्व काही ठीक होईल. 
ध्यान समाप्ती 

उर्वरित प्रकरण पुढील भागात .....

जय साईराम 

ॐ श्री साई वसंतसाईसाय नमः 

सुविचार 

        " प्रत्येक गोष्टीकडे परमेश्वरी लिला या दृष्टिकोनातून पाहिल्यास तुम्हाला दिव्यानंदाची अनुभूती होईल. "

सूत्र नववे 

प्रज्ञान आणि अनुभवज्ञान

            रामकृष्णांना समकालीन असणाऱ्या कलकत्त्यातील विद्वान पंडितांबद्दलही मला स्वामींनी सांगितले. ते लोकांच्या हृदयामध्ये आपले स्थान प्रस्थापित करू शकले नाहीत. परंतु , लोक आजही रामकृष्णांना आपल्या हृदयात केवढं स्थान देतात ? काळाच्या ओघात पंडित विस्मृतीत गेले. लोकांना त्यांची आठवण राहिली नाही. परमेश्वरासाठी तळमळणारे, रडणारे महान भक्त मात्र कायमचे स्मरणात राहतात. 
            स्वामींनी प्रज्ञान आणि अनुभवज्ञान ह्या दोन्हींची तुलना केली. पंडित प्रज्ञानासारखे आहेत आणि परमेश्वरासाठी तळमळणारे भक्त हे अनुभवज्ञानासारखे आहेत. माझ्या प्रज्ञानाला स्वामींच्या आणि माझ्या नात्याचे ज्ञान आहे. स्वामींनी माझा स्वीकार केल्यानंतर ह्या ज्ञानाचे अनुभवज्ञानात म्हणजेच प्रत्यक्ष अनुभवातून निर्माण होणाऱ्या ज्ञानात परिवर्तन होईल. 
            म्हणून स्वामींनी सांगितले की, मी सात दिवस त्यांच्या सान्निध्यात असेन. त्यावेळी मला सात दिवसांत  ७० वर्षांचा अनुभव मिळेल. हा अनुभव घेताना प्रज्ञानाचे  अनुभवज्ञानात परिवर्तन होईल.  

उर्वरित प्रकरण पुढील भागात .....

जय साईराम